Góc giải đáp: Gãy xương khuỷu tay bao lâu thì lành?

Gãy xương khuỷu tay bao lâu thì lành? Thời gian hồi phục không chỉ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương mà còn liên quan đến cách điều trị và chế độ chăm sóc sau đó. Menacal sẽ giải đáp thắc mắc, đồng thời cung cấp thông tin về nguyên nhân, phương pháp điều trị và những bí quyết giúp xương lành nhanh hơn trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về gãy xương khuỷu tay

Gãy xương khuỷu tay là tình trạng một hoặc nhiều xương ở khu vực khuỷu – bao gồm xương cánh tay (humerus), xương trụ (ulna) và xương quay (radius) – bị nứt hoặc vỡ.^[1]Elbow Fractures. Ngày truy cập 8/4/2025.
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22050-elbow-fractures
Đây là khớp quan trọng kết nối cánh tay trên và cẳng tay, đảm nhận vai trò nâng đỡ và vận động linh hoạt. Khi khuỷu tay bị gãy, khả năng cử động của tay bị hạn chế nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày.

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến gãy xương khuỷu tay bao gồm té ngã (đặc biệt ở người cao tuổi), va chạm mạnh khi chơi thể thao hoặc tai nạn giao thông. Theo thống kê, trẻ em và người già là hai nhóm có nguy cơ cao do xương còn phát triển hoặc đã thoái hóa.

Các triệu chứng điển hình của gãy xương khuỷu tay bao gồm:

• Đau dữ dội tại vị trí khuỷu tay
• Sưng nề, bầm tím
• Biến dạng của khuỷu tay
• Hạn chế vận động hoặc không thể cử động khuỷu tay
• Có thể nghe thấy tiếng kêu “rắc” khi chấn thương xảy ra
• Cảm giác tê hoặc ngứa ran ở bàn tay hoặc cẳng tay

Việc chẩn đoán sớm qua chụp X-quang hoặc CT là rất cần thiết để xác định mức độ tổn thương. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, giúp rút ngắn thời gian lành xương và giảm nguy cơ biến chứng như cứng khớp hay tổn thương thần kinh.

Gãy xương khuỷu tay bao lâu thì lành?

Thời gian hồi phục sau gãy xương khuỷu tay phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Thông thường, quá trình liền xương sẽ trải qua các giai đoạn sau:

1. Giai đoạn viêm (1-2 tuần đầu)

Trong giai đoạn này, cơ thể bắt đầu phản ứng với tổn thương bằng cách tăng lưu lượng máu đến vùng bị thương, tạo ra tình trạng viêm. Máu tụ quanh vùng gãy xương sẽ dần được thay thế bằng mô hạt.

2. Giai đoạn tạo sụn (2-6 tuần)

Các tế bào tạo xương bắt đầu hình thành một loại mô mềm gọi là mô sụn xương quanh vết gãy, tạo thành “cầu xương” ban đầu.

3. Giai đoạn tạo xương (6-12 tuần)

Mô sụn xương dần được thay thế bằng xương non, giúp nối liền hai đầu xương gãy.

4. Giai đoạn tái tạo xương (3-24 tháng)

Xương non được tái cấu trúc và dần trở thành xương trưởng thành, phục hồi hoàn toàn về cấu trúc và chức năng.

Dưới đây là thời gian điển hình cho các loại gãy xương khuỷu tay khác nhau:

Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian lành xương bao gồm:^[2]Elbow (radial head or neck) fracture. Ngày truy cập … Continue reading

• Tuổi tác: Trẻ em thường lành xương nhanh hơn người lớn (4-6 tuần so với 6-12 tuần)
• Tình trạng sức khỏe: Người có hệ miễn dịch tốt, không mắc bệnh mạn tính sẽ lành nhanh hơn
• Mức độ nghiêm trọng của gãy xương: Gãy đơn giản lành nhanh hơn gãy phức tạp hoặc nhiều mảnh
• Phương pháp điều trị: Phương pháp điều trị phù hợp giúp xương lành nhanh và chính xác hơn
• Tuân thủ điều trị: Người bệnh nghiêm túc tuân thủ hướng dẫn sẽ có kết quả tốt hơn
• Chế độ dinh dưỡng: Chế độ ăn giàu canxi, protein và vitamin D giúp tăng tốc độ lành xương
• Thói quen hút thuốc lá và uống rượu: Hai thói quen này có thể làm chậm quá trình hồi phục

Các phương pháp điều trị gãy xương khuỷu tay

Điều trị gãy xương khuỷu tay phụ thuộc vào vị trí, mức độ nghiêm trọng của vết gãy và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Dưới đây là các phương pháp điều trị chính:

Điều trị bảo tồn

Phương pháp điều trị bảo tồn thường được áp dụng cho các trường hợp gãy đơn giản, không di lệch hoặc di lệch tối thiểu. Quá trình này bao gồm:

• Nắn chỉnh xương: Bác sĩ sẽ đưa xương về vị trí đúng bằng cách nắn chỉnh, thường thực hiện dưới gây tê cục bộ hoặc gây mê ngắn.
• Bất động: Sau khi nắn chỉnh, khuỷu tay sẽ được bất động bằng bột hoặc nẹp trong khoảng 4-6 tuần. Tư thế bất động thường là gập khuỷu 90 độ để tránh cứng khớp và hạn chế các biến chứng.
• Theo dõi và điều chỉnh: Trong quá trình bất động, bệnh nhân cần tái khám định kỳ (thường là mỗi 1-2 tuần) để kiểm tra vị trí xương và điều chỉnh nếu cần.
• Tháo bột và tập phục hồi: Sau khi tháo bột, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn các bài tập phục hồi chức năng để lấy lại sức mạnh và khả năng vận động của khuỷu tay.

Ưu điểm của phương pháp này là ít xâm lấn, ít biến chứng và chi phí thấp. Tuy nhiên, nhược điểm là thời gian bất động lâu, có thể dẫn đến cứng khớp và không phù hợp với các trường hợp gãy phức tạp.

Điều trị phẫu thuật

Điều trị phẫu thuật được chỉ định trong các trường hợp:

• Gãy xương di lệch nhiều
• Gãy phức tạp hoặc nhiều mảnh
• Gãy kèm theo tổn thương mạch máu, thần kinh
• Gãy hở
• Gãy không ổn định

Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm:

• Kết hợp xương bằng đinh, vít: Bác sĩ sẽ đặt các đinh, vít để cố định hai đầu xương gãy. Phương pháp này thường được áp dụng cho gãy đơn giản.
• Kết hợp xương bằng nẹp vít: Sử dụng nẹp kim loại và vít để cố định vết gãy, phù hợp với các trường hợp gãy phức tạp hơn.
• Cố định ngoài: Đối với gãy hở hoặc nhiễm trùng, bác sĩ có thể đặt khung cố định ngoài da để giữ xương ở vị trí đúng.
• Thay khớp khuỷu một phần hoặc toàn phần: Áp dụng trong trường hợp gãy nghiêm trọng, đặc biệt ở người cao tuổi có chất lượng xương kém.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân thường được bất động tạm thời bằng nẹp hoặc băng trong 1-2 tuần, sau đó bắt đầu tập phục hồi chức năng sớm.

Ưu điểm của phương pháp phẫu thuật là giúp xương liền nhanh và chính xác hơn, giảm thời gian bất động và hạn chế biến chứng cứng khớp. Tuy nhiên, nhược điểm là có nguy cơ nhiễm trùng, chi phí cao và đôi khi cần phẫu thuật lại để tháo dụng cụ kết hợp xương.

Phục hồi chức năng

Phục hồi chức năng là một phần quan trọng trong điều trị gãy xương khuỷu tay, bắt đầu ngay sau khi tháo bột hoặc sau phẫu thuật. Phục hồi chức năng đóng vai trò trong việc ngăn ngừa cứng khớp, phục hồi biên độ vận động và tăng cường sức mạnh cơ sau chấn thương khuỷu tay. Quá trình này không chỉ giúp giảm đau, giảm sưng nề mà còn cải thiện khả năng phối hợp vận động, đồng thời hỗ trợ người bệnh nhanh chóng quay trở lại các hoạt động thường ngày một cách an toàn và hiệu quả.^[3]How Long Does a Fractured Elbow Take to Heal? Surgery & Recovery. Truy cập ngày 8/4/2025.
https://www.medicinenet.com/how_long_does_a_fractured_elbow_take_to_heal/article.htm

Quy trình phục hồi chức năng thường bao gồm:

Giai đoạn đầu (1-3 tuần sau tháo bột/phẫu thuật):

• Vật lý trị liệu với các bài tập nhẹ nhàng
• Động tác thụ động (bác sĩ hoặc kỹ thuật viên hỗ trợ di chuyển khớp)
• Chườm đá giảm sưng nề
• Tập sức mạnh cho các ngón tay và vai

Giai đoạn giữa (3-6 tuần):

• Tập vận động chủ động
• Các bài tập tăng dần biên độ chuyển động
• Bài tập tăng cường sức mạnh nhẹ
• Có thể sử dụng các thiết bị hỗ trợ

Giai đoạn cuối (6-12 tuần):

• Bài tập tăng cường sức mạnh mạnh hơn
• Tập chức năng thực tế (cầm nắm, xoay, vận động phối hợp)
• Tập phục hồi toàn diện để trở lại hoạt động bình thường

Bí quyết giúp xương khuỷu tay nhanh lành hơn

Ngoài điều trị y tế, bạn có thể đẩy nhanh quá trình hồi phục bằng cách chú ý đến chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và tập luyện. Dưới đây là những bí quyết hiệu quả:

Chế độ sinh hoạt

Sinh hoạt hợp lý giúp xương khuỷu tay lành nhanh và tránh tổn thương thêm. Cách bạn sinh hoạt hàng ngày có thể ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ lành xương:

• Việc tuân thủ hướng dẫn y khoa: bao gồm thực hiện đúng chỉ dẫn của bác sĩ về cách bất động và chăm sóc vết thương, uống thuốc đúng liều lượng và thời gian, cũng như tái khám theo đúng lịch hẹn đã được chỉ định.
• Nghỉ ngơi hợp lý:. Đảm bảo giấc ngủ đủ 7-8 giờ mỗi ngày, bởi cơ thể sản xuất hormone tăng trưởng nhiều nhất khi ngủ sâu, từ đó thúc đẩy quá trình lành xương. Bạn nên tránh các hoạt động gắng sức có thể làm xê dịch đoạn xương gãy và gây tổn thương thêm.
• Loại bỏ các thói quen xấu: Tuyệt đối không hút thuốc lá vì nicotine làm giảm lưu lượng máu đến xương, hạn chế uống rượu vì nó ức chế sản xuất tế bào xương và gây mất canxi, đồng thời tránh sử dụng caffeine quá mức để không ảnh hưởng đến khả năng hấp thu canxi của cơ thể.
• Vận động phù hợp: Dù khuỷu tay đang trong quá trình hồi phục, bạn vẫn nên duy trì hoạt động thể chất ở các bộ phận không bị thương, tập nhẹ nhàng các cơ xung quanh vùng gãy xương theo chỉ dẫn của bác sĩ, và thực hiện các bài tập đi bộ vừa phải để tăng cường tuần hoàn máu.
• Chăm sóc vết thương:. Giữ vết mổ (nếu có) sạch sẽ và khô ráo, thường xuyên theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng như sưng đỏ, nóng, đau tăng, chảy dịch, đồng thời bảo vệ vùng bị thương khỏi các tác động cơ học bên ngoài.
• Sử dụng các biện pháp hỗ trợ: Chườm đá trong 48 giờ đầu sau chấn thương để giảm sưng, sau đó có thể luân phiên chườm nóng và lạnh để kích thích tuần hoàn máu. Khi nghỉ ngơi, hãy nhớ nâng cao chi bị thương để giảm tình trạng sưng nề và đẩy nhanh quá trình hồi phục.

Chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng là yếu tố then chốt giúp xương khuỷu tay tái tạo và phục hồi nhanh chóng sau khi gãy. Một chế độ ăn phù hợp có thể đẩy nhanh thời gian hồi phục:

• Tăng cường canxi: Canxi là khoáng chất chính cấu tạo nên xương. Các nguồn canxi tốt bao gồm: Sữa và các sản phẩm từ sữa (sữa chua, phô mai), rau lá xanh đậm (cải xoăn, rau bina), cá có xương nhỏ (cá mòi, cá hộp), các loại hạt (hạnh nhân, hạt chia)…
• Vitamin D: Giúp cơ thể hấp thu canxi hiệu quả. Nguồn vitamin D bao gồm: các loại cá béo (cá hồi, cá ngừ), lòng đỏ trứng, nấm,…
• Protein: Cần thiết để xây dựng mô xương mới. Nguồn protein tốt: thịt nạc, cá, trứng, các sản phẩm từ sữa, đậu và các loại hạt…
• Vitamin C: Hỗ trợ sản xuất collagen, quan trọng cho quá trình lành xương. Nguồn vitamin C bao gồm: Cam, bưởi và các loại trái cây họ cam quýt, kiwi, dâu tây, cà chua…
• Vitamin K: Giúp cố định canxi vào xương. Nguồn vitamin K bao gồm: Rau lá xanh đậm, bông cải xanh, bắp cải, dầu oliu…
• Khoáng chất khác: Magiê, kẽm, silica và mangan cũng rất quan trọng cho quá trình lành xương. Có thể tìm thấy trong:Các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt, hải sản, các loại rau củ quả…
• Uống đủ nước: Hydrat hóa tốt giúp vận chuyển chất dinh dưỡng đến vùng gãy xương hiệu quả hơn.

Bài tập phục hồi chức năng

Sau khi tháo nẹp hoặc xương khuỷu tay bắt đầu liền lại, các bài tập phục hồi chức năng là yếu tố then chốt để lấy lại sự linh hoạt và sức mạnh của tay. Việc tập luyện đúng cách không chỉ giúp cải thiện phạm vi vận động mà còn thúc đẩy lưu thông máu, hỗ trợ quá trình lành xương nhanh hơn. Dưới đây là các bài tập chi tiết bạn có thể áp dụng, nhưng hãy thực hiện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu để tránh tái chấn thương.

Bài tập 1: Gập duỗi khuỷu tay nhẹ nhàng

• Ngồi thẳng lưng, đặt tay bị gãy lên bàn, lòng bàn tay hướng lên.
• Từ từ gập khuỷu tay để bàn tay tiến gần vai, giữ 5 giây.
• Duỗi thẳng tay về vị trí ban đầu, lặp lại 10-15 lần mỗi lần, 3 lần/ngày.

Bài tập 2: Xoay cổ tay

• Giữ tay bị gãy trước mặt, khuỷu tay gập 90 độ.
• Xoay cổ tay theo chiều kim đồng hồ 10 vòng, sau đó ngược lại 10 vòng.
• Thực hiện 2-3 lần/ngày.

Bài tập 3: Siết bóng cao su

• Cầm một quả bóng cao su mềm (hoặc khăn cuộn) trong tay bị gãy.
• Siết chặt bóng trong 5-10 giây, sau đó thả lỏng, lặp lại 15-20 lần, 2 lần/ngày.

Bài tập 4: Kéo giãn cơ tay

• Đưa tay bị gãy ra trước, lòng bàn tay hướng xuống.
• Dùng tay còn lại nhẹ nhàng kéo các ngón tay về phía cơ thể, giữ 15-20 giây.
• Lặp lại 5 lần, 2 lần/ngày.

Lưu ý khi thực hiện các bài tập phục hồi chức năng, bạn luôn cần khởi động nhẹ trước khi tập để làm ấm khớp. Nếu cảm thấy đau kéo dài hoặc sưng tấy, hãy tạm dừng và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Tóm lại, gãy xương khuỷu tay thường cần từ 6-12 tuần để liền xương cơ bản và 3-12 tháng để phục hồi chức năng hoàn toàn. Với sự kết hợp giữa điều trị y khoa phù hợp, chế độ dinh dưỡng cân bằng, sinh hoạt hợp lý và tập phục hồi chức năng đúng cách, bạn có thể rút ngắn thời gian hồi phục và đạt được kết quả tốt nhất. Hãy luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và thông báo ngay nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình điều trị.

Trên đây là giải đáp cho vấn đề “Gãy xương khuỷu tay bao lâu thì lành?”. Để biết thêm nhiều thông tin hoặc có bất cứ thắc mắc nào, hãy truy cập ngay vào website menacal.vn hoặc liên hệ tới hotline 1900 636 985 để nhận giải đáp từ các chuyên gia.