Giải đáp chi tiết về chế độ nghỉ dưỡng sức sau sinh mổ 2025

Sau khi sinh mổ, cơ thể người mẹ cần nhiều thời gian hơn để hồi phục do tác động của phẫu thuật, gây mê và mất máu. Vì vậy, chế độ nghỉ dưỡng sức sau sinh mổ là chính sách quan trọng giúp mẹ có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi sức khỏe trước khi quay lại công việc. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ cập nhật đầy đủ quy định mới nhất từ BHXH Việt Nam về thời gian nghỉ, cách tính tiền và thủ tục nhận chế độ.

Sinh mổ được nghỉ dưỡng sức mấy ngày?

Theo Luật BHXH 2014 (hiệu lực đến 30/6/2025) và Luật BHXH 2024 (hiệu lực từ 1/7/2025), mẹ sau khi nghỉ hết 6 tháng thai sản mà sức khỏe chưa hồi phục sẽ được nghỉ dưỡng sức theo quy định như sau:

• 10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên;
• 07 ngày đối với lao động nữ sinh con phải phẫu thuật;
• 05 ngày đối với trường hợp khác.

Thời gian nghỉ này bao gồm cả ngày nghỉ lễ, Tết, thứ 7 và Chủ nhật nếu rơi vào trong kỳ nghỉ. Mẹ có thể nghỉ ngay sau thời gian thai sản hoặc trong vòng 30 ngày đầu tiên kể từ khi đi làm lại, tùy tình trạng sức khỏe và thỏa thuận với doanh nghiệp.

WHO ghi nhận phụ nữ sinh mổ cần thêm thời gian hồi phục do phẫu thuật, gây mê và mất máu. Vì vậy, pháp luật Việt Nam dành thêm 2 ngày nghỉ dưỡng sức so với sinh thường, giúp mẹ phục hồi thể lực và lành vết mổ tốt hơn.

^[1]Maternity protection: Compliance with international labour standards. Truy cập ngày … Continue reading

Điều kiện hưởng chế độ nghỉ dưỡng sức sau sinh mổ 2025

Không phải tất cả các trường hợp sinh mổ đều tự động được hưởng chế độ này. Theo quy định của pháp luật, để được duyệt chi trả chế độ nghỉ dưỡng sức sau sinh mổ, người lao động phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chí bắt buộc sau:

• Đã nghỉ hết thời gian thai sản (6 tháng) theo quy định mà sức khỏe vẫn chưa hồi phục.
• Thời gian nghỉ dưỡng sức phải thực hiện trong 30 ngày đầu tiên kể từ ngày đi làm lại.
• Phải có xác nhận của cơ sở y tế hoặc doanh nghiệp về tình trạng sức khỏe cần nghỉ dưỡng sức.
• Không vượt quá số ngày quy định: 7 ngày cho sinh mổ, 10 ngày nếu sinh đôi trở lên.
• Có đề nghị bằng văn bản của người lao động và được người sử dụng lao động đồng ý.

Ở nhiều quốc gia phát triển, như EU, cũng yêu cầu doanh nghiệp đảm bảo thời gian nghỉ hồi phục cho phụ nữ sau sinh và hỗ trợ tài chính trong giai đoạn này nhằm bảo vệ sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh. ^[2]Rights during maternity leave and return to work. Truy cập ngày 31/10/2025.
https://maternityaction.org.uk/advice/discrimination-during-maternity-leave-and-on-return-to-work/

Những trường hợp không được hưởng dù sinh mổ:

• Nghỉ quá thời hạn 30 ngày kể từ ngày đi làm lại.
• Không có xác nhận hoặc hồ sơ chứng minh tình trạng sức khỏe yếu.
• Vẫn đang trong thời gian nghỉ thai sản (chưa đi làm lại).
• Nghỉ vì lý do khác như việc cá nhân, nghỉ phép hoặc nghỉ ốm (không thuộc diện dưỡng sức sau sinh).

Việc hiểu rõ điều kiện này giúp mẹ chủ động chuẩn bị giấy tờ, thời gian và tránh bỏ lỡ quyền lợi hợp pháp của mình.

Cách tính tiền nghỉ dưỡng sức sau sinh mổ 2025

Tiền nghỉ dưỡng sức là khoản trợ cấp do Bảo hiểm xã hội chi trả, không phải do công ty trả lương. Mức hưởng được tính như sau:

Mức hưởng 1 ngày = 30% × Mức lương cơ sở

Từ ngày 1/7/2024, mức lương cơ sở áp dụng là 2.340.000 đồng/tháng.
→ Mỗi ngày nghỉ dưỡng sức, mẹ sẽ nhận 702.000 đồng/ngày.

Ví dụ: Nếu mẹ sinh mổ một con và nghỉ 7 ngày, tổng tiền hưởng là 7 × 702.000 = 4.914.000 đồng.

Điểm đáng chú ý trong Luật BHXH mới là quy trình xét duyệt và chi trả được tinh gọn, giúp người lao động nhận tiền nhanh chóng hơn, đồng thời cập nhật linh hoạt khi Nhà nước điều chỉnh lương cơ sở.

Điều này phù hợp với khuyến nghị của ILO về hỗ trợ tài chính sau sinh nhằm bảo đảm thu nhập tối thiểu cho mẹ trong giai đoạn hồi phục. ^[3]Maternity cash benefits for workers in the informal economy. Truy cập ngày 31/10/2025.
https://www.ilo.org/publications/maternity-cash-benefits-workers-informal-economy

Thủ tục nghỉ dưỡng sức cho mẹ sinh mổ

Để được hưởng quyền lợi, người lao động cần thực hiện đúng thủ tục hành chính theo hướng dẫn của cơ quan BHXH. Dưới đây là các bước và giấy tờ cần thiết mà mẹ nên chuẩn bị sẵn.

Giấy tờ cần chuẩn bị

Theo Luật Bảo hiểm xã hội và hướng dẫn thực tế từ Quyết định 1674/QĐ-BHXH, hồ sơ làm chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau sinh gồm 2 loại giấy tờ chính:

• Danh sách đề nghị giải quyết hưởng chế độ: Do đơn vị sử dụng lao động lập
• Giấy xác nhận người mẹ không đủ sức khỏe để chăm sóc con: Do người lao động tự chuẩn bị

Giấy xác nhận này là căn cứ quan trọng chứng minh người mẹ sau sinh không đủ sức khỏe chăm con, giúp cơ quan BHXH xem xét hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản.

Hiện nay, đơn xin nghỉ dưỡng sức sau sinh không còn là giấy tờ bắt buộc trong hồ sơ.

Quy trình thực hiện

Theo Điều 63 Luật BHXH 2024 và Quyết định 1674/QĐ-BHXH (ban hành ngày 27/5/2025), quy trình làm chế độ nghỉ dưỡng sức sau sinh gồm 04 bước sau:

Bước 1. Người lao động chuẩn bị hồ sơ

• Mẹ sau sinh (đặc biệt là sinh mổ, sức khỏe yếu) cần xin giấy xác nhận không đủ sức khỏe chăm con tại cơ sở y tế hợp pháp.
• Trong vòng 30 ngày kể từ khi kết thúc nghỉ thai sản, người lao động nộp giấy này cho đơn vị sử dụng lao động.

Bước 2. Đơn vị tiếp nhận và lập danh sách

• Trong 07 ngày làm việc kể từ khi người lao động nghỉ dưỡng sức, đơn vị lập danh sách người hưởng chế độ theo mẫu 01D-HSB để gửi cơ quan BHXH.

Bước 3. Gửi hồ sơ cho cơ quan BHXH

• Đơn vị nộp hồ sơ trực tuyến qua Cổng dịch vụ công BHXH Việt Nam theo hướng dẫn tại Quyết định 1674/QĐ-BHXH.

Bước 4. BHXH giải quyết và chi trả chế độ

• Trong 07 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan BHXH sẽ chi trả tiền trợ cấp dưỡng sức cho người lao động thông qua đơn vị sử dụng lao động.
• Nếu hồ sơ không được chấp thuận, cơ quan BHXH sẽ trả lời bằng văn bản nêu rõ lý do.

Hồ sơ và thủ tục hưởng chế độ nghỉ dưỡng sức sau sinh hiện nay đã được đơn giản hóa so với trước. Việc nộp hồ sơ online qua Cổng dịch vụ công BHXH giúp người lao động dễ dàng, nhanh chóng và chủ động hơn trong việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

Giải đáp các thắc mắc (FAQ) mẹ sinh mổ hay gặp nhất

1. Nghỉ dưỡng sức 7 ngày có tính Chủ nhật không?

Có. Theo quy định, 7 ngày dưỡng sức là 7 ngày liên tục, bao gồm cả Thứ 7, Chủ nhật và ngày lễ, Tết (nếu có).
Ví dụ: Nếu mẹ nghỉ từ Thứ 5 tuần này, thì hết Thứ 4 tuần sau là đủ 7 ngày.

2.  Phải nghỉ khi nào? Nghỉ liền 7 ngày hay được ngắt quãng?

Thời gian nghỉ phải liên tục và diễn ra trong 30 ngày đầu tiên kể từ khi đi làm lại.
Nếu chia nhỏ, nghỉ ngắt quãng 2–3 đợt thì sẽ không được duyệt hưởng chế độ vì vi phạm quy định về tính liên tục trong phục hồi sức khỏe.

3. Nếu tôi sinh đôi và sinh mổ thì sao?

Theo quy định, sinh đôi trở lên được nghỉ tối đa 10 ngày dưỡng sức – không phân biệt sinh thường hay sinh mổ.
Như vậy, trong trường hợp này, mẹ sẽ được hưởng mức cao nhất là 10 ngày.

4. Sức khỏe tôi quá yếu, 7 ngày không đủ, tôi xin nghỉ thêm được không?

Chế độ nghỉ dưỡng sức sau sinh mổ chỉ được hưởng tối đa 7 ngày theo quy định. Nếu mẹ cần thêm thời gian nghỉ, có thể lựa chọn:

• Xin nghỉ phép năm (vẫn hưởng lương theo quy chế công ty).
• Xin nghỉ không lương, nếu công ty đồng ý.
• Nếu có bệnh lý khác, mẹ nên đi khám và xin Giấy chứng nhận nghỉ ốm, để hưởng chế độ ốm đau riêng biệt do BHXH chi trả.

Chế độ nghỉ dưỡng sức sau sinh mổ là quyền lợi quan trọng, giúp người mẹ có thời gian nghỉ ngơi và hồi phục sức khỏe sau ca phẫu thuật. Với mức hưởng 30% lương cơ sở mỗi ngày, thời gian nghỉ tối đa 7 – 10 ngày và thủ tục tương đối đơn giản, đây là chính sách nhân văn của Nhà nước dành cho lao động nữ.

Mẹ nên chủ động thực hiện trong 30 ngày đầu tiên sau khi đi làm lại, chuẩn bị hồ sơ đúng quy định, để không bỏ lỡ khoản hỗ trợ chính đáng từ Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Mẹ muốn hiểu thêm về dinh dưỡng, khoáng chất và chăm sóc sức khỏe sau sinh? Truy cập Menacal.vn để xem hướng dẫn chi tiết từ chuyên gia và nhận gợi ý chăm sóc chuẩn y khoa nhé!